O publikacji będzie mowa podczas spotkania z jej autorem, które odbędzie się 7 grudnia br. o godz. 17.00 w Galerii „Pod Atlantami” w Wałbrzychu, ul. Rynek 9.
U podstaw kultu św. Barbary leżą pamięć i nadprzyrodzona wiara wspólnot chrześcijańskich wyrażona w zachowanych świadectwach czci na wschodzie i zachodzie Kościoła pierwszych wieków.
Hagiografia prezentuje żywot św. Barbary, który ukształtował jej obraz i tradycję. Odkrywamy tam informacje o tym, gdzie i jak czczono ją w Europie,
w Polsce od czasów Piastów, Jagiellonów poprzez kolejne wieki i zachowane ślady materialne i niematerialne jej kultu.
W książce autor pisze o tym, jak i gdzie pamięć
o św. Barbarze zapisała się w liturgii i rozwijającym się Kościele katolickim, sztuce sakralnej, literaturze oraz
w pobożności i tradycji polskiego ludu, jak wiara
i ewangelizacja przenikają kulturę i pracę w różnych zawodach, jak sacrum objawiało się nie tylko
w świątyniach, ale też w niebezpiecznej pracy
przez modlitwę, pieśni i wizerunki świętej patronki.
– Święta Barbara uwięziona, torturowana, wierna i ścięta staje się „siostrą” polskich męczenników i patronką polskiego podziemia. Jest umiłowana przez ludzi pracy narażonych na niespodziewaną śmierć w kopalniach,
na łodziach, w artylerii, w konspiracji, bliska w wierze, cierpieniu i w śmierci, wspomożycielką w obliczu śmierci, kiedy się do niej modli. Jest uznana za patronkę dobrej śmierci – podkreśla w wypowiedzi dla „Naszego Dziennika” ks. kan. Tadeusz Faryś.
Wszystkie rozdziały tej publikacji są skondensowanymi dziejami kultu św. Barbary przede wszystkim w Polsce
na tle rozwoju Kościoła rzymsko-katolickiego oraz wydarzeń politycznych, przemian społecznych
i gospodarczych. Poznajemy św. Barbarę wśród pracujących i zarazem modlących się w gronie ludzi niebezpiecznej pracy, szczególnie w górnictwie, a także
jej kult wśród ludzi Kościoła i w służbie wojska dla Ojczyzny oraz w walce o wolność Polski. Właśnie ten kontekst i bogactwo śladów kultu pozwalają rozumieć zasadność i piękno czci św. Barbary od Pomorza po Śląsk.
W czwartym rozdziale książki ks. kan. Tadeusz Faryś ukazuje dotąd jeszcze nigdy nieopracowaną historię kultu św. Barbary w górnictwie, związaną z powstaniem w roku 1980 Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” na Dolnym Śląsku. Poznajemy w nim dzieje piętnastu figur patronki górników na ziemi wałbrzyskiej, noworudzkiej, świdnickiej i turoszowskiej.
– Szczególnym rysem jej kultu jest także to, że była ona
i jest patronką nie tylko tych, którzy pracują w górnictwie, ale również ludzi z podziemia, w konspiracji w czasie
II wojny światowej, w Armii Krajowej. Mimo że nie natrafiłem na jakieś ślady pisemne dotyczące kultu
św. Barbary po II wojnie światowej, poza literaturą, twórczością Zofii Kossak, pamięć nie zagasła, bowiem
kult św. Barbary ludzi podziemia, konspiracji zrodził się
po stanie wojennym w Solidarności Podziemnej. Ilustruję to różnymi przykładami, tzn. śladami, które są utrwalone
w piśmiennictwie i drukarstwie w drugim obiegu
– akcentuje ks. Faryś.
