W rozpoczynającym się roku szkolnym warto przypomnieć, że w polskim systemie oświaty istnieje prawna możliwość kształcenia dziecka poza szkołą, czyli w domu. Rodzice, którzy na to się zdecydują, podejmują zobowiązanie, że pod ich kierunkiem dziecko opanuje podstawę programową. Wyniki sprawdzają nauczyciele w szkole, do której dziecko jest zapisane, na egzaminie klasyfikacyjnym składającym się z części pisemnej i ustnej.
Na tę formę decydują się rodzice, których dziecko z różnych powodów ma duże trudności w szkole, oraz ci, którzy uważają, że domowa edukacja ochroni dzieci przed złymi wpływami rówieśników i pomoże uzyskać integralne wychowanie.
Jakie są wyniki? Nie da się w krótkim artykule wydobyć wszystkich pozytywów, jakie można osiągnąć, gdy rodzice mądrze zagospodarują czas. Zaznaczam tylko niektóre osiągnięcia. Obserwując podczas egzaminów młodsze dzieci uczące się w domu, zauważam, że dysponują one bardzo bogatym językiem. Potrafią wypowiadać się płynnie, budują zdania z wieloma dopełnieniami, tworzą ciąg logiczny i przyczynowy, rozumieją znaczenie wypowiedzi. W życzliwej atmosferze chętnie otwierają się, prowadzą dialog, uzasadniają postawy i stanowiska. Potrafią zajmująco dla słuchającego opowiadać o własnych zainteresowaniach i dokonaniach. Często też z powagą przedstawiają swoje zaangażowanie w zajęcia, które wydawałoby się, że przekraczają możliwości dziecka.
Można powiedzieć, że dzieci uczone w domu są „doroślejsze” w poglądach od swoich rówieśników. Pomimo młodego wieku szybko przejmują od rodziców ich wartości i używają je w twórczy sposób.
Największą zaletą edukacji domowej jest oparcie wychowania na innym niż wyznacza szkoła układzie roku. Opiera się ono na uporządkowaniu przestrzeni wokół siebie i ułożeniu wykonywanych czynności. W rozmowach prowadzonych w czasie egzaminów można zauważyć, że wyobraźnia dzieci nie jest zaśmiecona wytworami tandetnej kultury masowej. Potrafią rozmawiać na najpoważniejsze tematy. Są skupione, gdy o Bogu im się mówi, są poważne na modlitwie i są twórcze w ekspresji wyrażającej ich stosunek do życia religijnego.
W edukacji domowej dzieci nabierają szacunku dla rodziców, co wzmacnia ufność, która jest podstawą przyswajania wiedzy. Przez intensywne relacje, przede wszystkim z mamą, uczą się rozumienia rzeczywistości osób i przyrody, kształtują wrażliwość uczuciową i zmysł estetyczny. W rozmowach z ojcem są wprowadzane w myślenie, które pozwala oceniać aktualne i minione wydarzenia. Dzięki takim metodom oddziaływania dzieci w edukacji domowej rozwijają się harmonijnie i zyskują dobry start w życie społeczne.
