Z lek. med. Tomaszem Kowalczykiem, specjalistą ortopedą-traumatologiem, kierownikiem oddziału urazowo-ortopedycznego w Samodzielnym Publicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej w Przeworsku, rozmawia Mariusz Kamieniecki
W przeworskim szpitalu zespół lekarzy pod Pana kierownictwem jako pierwszy w Polsce planuje przeprowadzenie operacji chrząstki kolana przy użyciu nowej technologii. Zacznijmy może od tego: czym jest to schorzenie i kogo dotyka?
– U człowieka z wiekiem dochodzi do naturalnego zużycia chrząstki w stawach najbardziej obciążanych – biodrowym, kolanowym, a często również jak chociażby w przypadku sportowców do uszkodzeń. Jeżeli dojdzie do ubytku, chrząstka sama się nie zregeneruje i trzeba ją – mówiąc w uproszczeniu – „załatać”.
Jak do tej pory leczono tę dolegliwość?
– Dotychczas w takich przypadkach stosowano rożne metody – najogólniej rzecz ujmując – drogie i czasochłonne. Należało pobrać szpik kostny z kości biodrowej pacjenta, odpowiednio go przefiltrować, wypełnić ubytek i pokryć go gładką błoną – dodatkowo przykleić przy użyciu kleju tkankowego.
Na czym polega nowatorska metoda i jakie korzyści niesie dla pacjenta?
– Innowacyjna metoda jest tańsza, łatwiejsza dla operatora, a przede wszystkim korzystniejsza dla pacjenta. Skraca się bowiem czas jego pobytu w oddziale, gojenie rany jest szybsze, a co za tym idzie – krótszy jest także czas powrotu pacjenta do sprawności.
A jak to wygląda z punktu widzenia operatora?
– Naprawa ubytków chrząstki stawowej odbywa się metodą artroskopową, czyli bez otwierania stawu. Wystarczy pobrać krew pacjentowi, nawet już na sali operacyjnej. Najpierw oczyszczamy ubytek i wykonujemy mikronawiercenia. Pobrana krew zostaje odpowiednio opracowana przez specjalne urządzenie, a następnie przy pomocy małego aplikatora podana do stawu. Klej tkankowy, który podajemy, natychmiast gęstnieje i trzyma się tego miejsca, w którym został zaaplikowany. Stanowi niejako rusztowanie do tego, żeby chrząstka mogła narastać i wypełniać ubytek. Dzieje się tak, ponieważ klej tkankowy zawiera czynniki wzrostu, które wcześniej zostały pobrane z krwi pacjenta.
Jak kosztowne jest to przedsięwzięcie, mam na myśli zastosowanie tej nowej technologii?
– Nie musimy kupować samego urządzenia. Zostanie ono wypożyczone w Centrum Zaopatrzenia Medycznego i przyjedzie do Przeworska w listopadzie. W tej sytuacji koszt stanowią jedynie aplikator i zużyte materiały. Suma nakładów jest zatem mniejsza niż podczas dotychczas stosowanej metody. Co również ważne, sam zabieg w całości jest refundowany przez Narodowy Fundusz Zdrowia.
Jak rysuje się dziś postęp w dziedzinie ortopedii i traumatologii?
– Na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat nastąpił znaczny rozwój medycyny, postęp technologiczny, rozwój biologii, biotechnologii. Jednym z największych beneficjentów tego skoku cywilizacyjnego jest chirurgia urazowo-ortopedyczna. Nowoczesne implanty, które zastępują części stawów czy materiały do zespoleń kości, to już codzienność. Przy tym nowoczesne techniki leczenia sprawiają, że zabiegi są coraz mniej inwazyjne, co z jednej strony skraca czas zabiegu operacyjnego, a z drugiej zmniejsza ryzyko powikłań. Obecnie wprowadzane są biomateriały, hodowle komórek chrzęstnych przeszczepy auto i allogeniczne tkanek. To wszystko sprawia, że dzisiejsza ortopedia jest prężnie rozwijającą się dziedziną medycyny.
Przeworska ortopedia uznawana jest za jeden z lepszych oddziałów w regionie, a operacja, o której rozmawiamy nie jest pierwszą z gatunku nowatorskich. Proszę powiedzieć o dokonaniach zespołu?
– Oddział ortopedii i traumatologii narządu ruchu w SP ZOZ w Przeworsku istnieje już od 29 lat i obecnie liczy 22 łóżka. Pracuje w nim 6 lekarzy specjalistów oraz rezydenci. Szpital dzięki staraniom dyrekcji posiada nowoczesny blok operacyjny, spełniający światowe standardy, co ułatwia pracę lekarzom, którzy pogłębiają swą wiedzę, zdobywają nowe umiejętności i wykorzystują nowoczesne metody w leczeniu. Zajmujemy się urazami narządu ruchu – stawów, kości, mięśni, złamaniami i zwichnięciami. Przeprowadzamy wiele operacji planowych, ortopedycznych. Wymieniamy stawy biodrowe, wykonujemy też rekonstrukcje więzadeł kolana. Działalność oddziału stale się poszerza i w miarę możliwości finansowych dostosowuje do nowych, dostępnych technologii. Najprawdopodobniej w przyszłym roku przeprowadzane będą również operacje wymiany stawów kolanowych.
Dziękuję za rozmowę.
