Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych to czas przypominania o tysiącach Polaków, których komunistyczny reżim zgładził i których pamięć usiłował wymazać z kart historii. Dzień 1 marca 1951 r. nie został wybrany przypadkowo, bo właśnie wtedy w więzieniu na Mokotowie zostali zgładzeni dowódcy IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”: Łukasz Ciepliński, Mieczysław Kawalec, Józef Batory, Adam Lazarowicz, Franciszek Błażej, Józef Rzepka i Karol Chmiel.
W związku z tym, że płk Łukasz Ciepliński i jego podkomendni pochodzili z Podkarpacia, Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych jest tu obchodzony w sposób szczególny.
Żywa lekcja historii
Uroczystości religijno-patriotyczne współorganizowane przez rzeszowski oddział IPN oraz samorządy i instytucje kultury z poszczególnych miast rozpoczną się już dzisiaj w Rzeszowie, gdzie o godz. 20.00 w Klubie „Pod Palmą” (ul. Cicha 4a) odbędzie się koncert „Panny Wyklęte/Wygnane”.
Jutro o godz. 17.00 ulicami Rzeszowa przejdzie IV Marsz Pamięci Żołnierzy Wyklętych organizowany przez: Narodowy Rzeszów, Związek Strzelecki „Strzelec”, 51. Drużnę Harcerzy Żuawi oraz Stowarzyszenie Instytut Tradycji.
Również w sobotę o godz. 19.00 w Wojewódzkim Domu Kultury w Rzeszowie (ul. Okrzei 7) zaplanowano prelekcję Mirosława Surdeja (IPN Oddział Rzeszów) pt. „Podziemie niepodległościowe na Rzeszowszczyźnie po 1944 roku” połączoną z pokazem filmu dokumentalnego „Wolność i Niezawisłość. Ostatnia nadzieja” w reż. Sławomira Górskiego.
Główne uroczystości w stolicy Podkarpacia odbędą się jednak w niedzielę, 1 marca, a zapoczątkuje je o godz. 15.00 Msza św. w bazylice Wniebowzięcia NMP Ojców Bernardynów pod przewodnictwem ordynariusza diecezji rzeszowskiej ks. bp. Jana Wątroby.
Po Eucharystii, przed pomnikiem płk. Łukasza Cieplińskiego, IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” oraz Żołnierzy Wyklętych odbędą się uroczystości patriotyczne, Apel Pamięci i salwa honorowa z udziałem władz wojewódzkich.
Z kolei 2 marca o godz. 14.00 na Uniwersytecie Rzeszowskim historyk IPN Bogusław Kleszczyński przedstawi prelekcję „Poszukiwania miejsc pochówku ofiar terroru komunistycznego” połączoną z pokazem filmu dokumentalnego pt. „Kwatera Ł” w reż. Arkadiusza Gołębiewskiego.
W Dębicy w niedzielę o godz. 10.00 na Rynku przy pomniku straconych żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych z oddziału Jana Stefki „Mściciela” zostaną złożone kwiaty, a pół godziny później w intencji Żołnierzy Wyklętych zostanie odprawiona Msza św. w kościele pw. św. Jadwigi. Na godz. 12.00 zaplanowano uroczystości na cmentarzu Wojskowym w Dębicy przy symbolicznym grobie ppłk. Adama Lazarowicza.
W Jarosławiu 1 marca o godz. 9.30 w bazylice Matki Bożej Bolesnej Ojców Dominikanów zostanie odprawiona Msza św. w intencji Żołnierzy Wyklętych-Niezłomnych, a godzinę później w Publicznym Gimnazjum nr 2 Tomasz Bereza z IPN w Rzeszowie zaprezentuje wykład pt. „Żołnierze Wyklęci”. Prelekcji towarzyszyć będzie prezentacja wystawy „Władysław Koba (1914-1949)” przygotowanej przez rzeszowski IPN. Natomiast o godz. 16.00 spod pomnika kpt. Władysława Koby wyruszy Podkarpacki „Marsz Żołnierzy Wyklętych-Niezłomnych”, który przejdzie ulicami Jarosławia.
W Jaśle 1 marca o godz. 11.30 harcerze z Hufca Jasło wystosują odezwę okolicznościową, wspólnie zapalą też „światła pamięci” pod pomnikiem żołnierzy AK. Z kolei w poniedziałek o godz. 12.00 organizatorzy zapraszają do Zespołu Szkół Ekonomicznych nr 4 (ul. Sokoła 6), gdzie będzie można wysłuchać prelekcji: historyka rzeszowskiego IPN Piotra Chmielowca „Podziemie antykomunistyczne na Rzeszowszczyźnie po 1944 roku” oraz Witolda Lechowskiego „Podziemie antykomunistyczne po 1944 roku na ziemi jasielskiej”. Ponadto odbędzie się pokaz filmu „Kwatera Ł” w reż. Arkadiusza Gołębiewskiego.
W Krośnie uroczystości rozpoczną się 1 marca o godz. 18.00 Mszą św. w kościele pw. Trójcy Przenajświętszej w intencji Żołnierzy Wyklętych. Dzień później o godz. 10.30 w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej można będzie wysłuchać prelekcji: historyka, posła PiS Piotra Babinetza pt. „Podziemie antykomunistyczne po 1944 roku w powiecie krośnieńskim” oraz Mirosława Surdeja z IPN w Rzeszowie pt. „Podziemie niepodległościowe na Rzeszowszczyźnie po roku 1944”. Zaplanowano też projekcję filmu „Wolność i Niezawisłość. Ostatnia nadzieja” w reż. Sławomira Górskiego.
