Prezydenci: Polski – Andrzej Duda, Litwy – Gitanas Nauseda, i Rumunii – Klaus Iohannis, wydali dziś wspólne oświadczenie, w którym stwierdzili, że UE powinna rozszerzyć pakiet pomocy dla demokratycznej transformacji gospodarczej Białorusi. Według prezydentów, pakiet powinien obejmować między innymi: ułatwienia w handlu z UE i pomoc w negocjacjach akcesyjnych do WTO oraz wprowadzenie ruchu bezwizowego po spełnieniu przez Białoruś niezbędnych warunków.
Prezydenci postulują także udzielenie Białorusi pomocy w dywersyfikacji sektora energetycznego oraz umożliwienie dostępu do środków finansowych na restrukturyzację i ożywienie białoruskiej liberalnej gospodarki; wzywają też do zwiększenia obecności i aktywności międzynarodowych instytucji finansowych w reformowaniu białoruskiej gospodarki i pobudzaniu inwestycji.
Duda, Nauseda i Iohannis zaapelowali też do społeczności międzynarodowej o „przyłączenie się do Unii Europejskiej i jej państw członkowskich w przygotowaniu pozytywnego programu dla Białorusi wraz z pakietem wsparcia dla przemian politycznych, gospodarczych i społecznych w tym kraju”.
– Celem apelu prezydentów jest zwrócenie uwagi na potrzebę sformułowania na posiedzeniu Rady Europejskiej pozytywnego programu współpracy z Białorusią w dłuższej perspektywie wraz z warunkami do jego uruchomienia – powiedział PAP Szczerski.
Jak podkreślił, „prezydenci wyrażają tym samym poparcie dla takich inicjatyw jak ta zgłaszana obecnie przez rządy Grupy Wyszehradzkiej na czele z Polską”.
Według ministra istotne jest, że obok prezydenta Polski sygnatariuszami listu są prezydenci Litwy i Rumunii, którzy uczestniczą w pracach Rady Europejskiej. – Celem prezydenta Andrzeja Dudy jest bowiem wsparcie dla budowania większościowego poparcia w Unii dla naszych propozycji – podkreślił Szczerski.
Najbliższy szczyt UE zaplanowany jest na 24-25 września. Według oficjalnej agendy unijni liderzy mają rozmawiać o jednolitym rynku, przemyśle, transformacji cyfrowej oraz relacjach z Turcją i Chinami. Szczyt ma być też okazją do rozmów dotyczących pandemii koronawirusa.
Premier Mateusz Morawiecki zapowiedział w ubiegłym tygodniu, że na najbliższym posiedzeniu Rady Europejskiej w imieniu Grupy Wyszehradzkiej zaproponuje tzw. Plan Marshalla dla Białorusi. – To szereg rozwiązań, głównie gospodarczych, które wspólnie – jako UE – moglibyśmy zaproponować Białorusi w przypadku przeprowadzenia wolnych wyborów – oświadczył premier Morawiecki.