Jajko na wielkanocnym stole
Bardzo szybko nadeszła w tym roku Wielkanoc. Już w przyszłym tygodniu będziemy przeżywać wydarzenia Wielkiego Tygodnia. Jak zawsze duchowa "strawa", która daje nam nadzieję na życie wieczne, jest najważniejsza, ale ponieważ żyjemy tu i teraz, potrzebujemy także chleba naszego powszedniego, byśmy mogli (parafrazując słowa przysłowia) w zdrowym ciele i ducha mieć zdrowego.
Polska tradycja obchodów świąt wielkanocnych jest chyba jedną z najpiękniejszych. Nigdzie tak jak u nas się nie świętuje! Na dowód przytoczę fragmenty z książki Hanny Szymanderskiej pt.: "Polskie tradycje świąteczne". "Święcone - kulminacja wielkich świątecznych przygotowań, to stary słowiański obyczaj, "pamiątka z duszy słowiańskiej wypruta, bo jej nie obchodzą w żadnym innym kraju, jak u nas."/L. Siemieński Pisma/.(...) Zwyczaj powszechny, umiłowany i bardzo polski, jakże jednak krytykowany przez owych "propagatorów cywilizacji, spoglądająch krzywym okiem na wszystko co swoje", dowodzących, że to " barbarzyński zwyczaj, ten zbytek zastawy i jadła, że takie placki, baby i szynki można jeść cały rok, a nie w jednym lub kilku dniach" /L. Siemieński/.(...) A Newerani, uczony franciszkanin żyjący w połowie XVIII wieku, podaje: "w Polsce święcą chrzan, na znak tego, że gorzkość męki Jezusowej tego dnia w słodycz się nam i radość zamieniła. I dlatego też przy tym masło święcą, które znaczy tę słodycz. Święcą też na ostatek jaja kurze na dowód tego, że jako kokosz dwojako niby kurczęta rodzi, raz niosąc owoc, drugi raz go wysiadując, tak przez Chrystusa dwa razy odrodzeni jesteśmy."
Jajo jest jednym z najważniejszych produktów na wielkanocnym stole. Dzisiaj więc proponuję jajko w kilku odsłonach - aby było kolorowo, świątecznie, inaczej niż co dzień, a bardzo smacznie.
1. JAJKA W MUNDURKACH NA KAPUŚCIANYM PLACKU
SKŁADNIKI: 4 spore ziemniaki; 2 duże liście kapusty; szalotkę; jajko; 2 łyżki mąki; 4 łyżki masła; świeżo zmieloną gałkę muszkatołową; sól i pieprz do smaku; 4 jaja; 2 łyżki białego octu; kilka gałązek rukoli. WYKONANIE: ziemniaki obierz, ugotuj, odcedź i utłucz. Z liści kapusty usuń stwardniałe części, pokrój w cienkie paski i wrzuć do osolonego wrzątku na 3 minuty. Odcedź i odstaw. Szalotkę posiekaj, dodaj do ziemniaków, wymieszaj z jajkiem, kapustą i mąką. Dopraw solą, pieprzem i gałką. Na patelni rozgrzej masło, formuj placki i smaż na rumiano. Ugotuj jaja w mundurkach. W szerokim płaskim garnku lub na dużej patelni, zagotuj wodę z octem. Jaja wbij pojedynczo do miseczek. Wlewaj każde ostrożnie na wrzątek, zagarniając delikatnie białko łyżką cedzakową wkoło żółtka. Gotuj 3 minuty, wyłów. Ułóż placki na talerzach, na wierzchu jajko. Podawaj z listkami rukoli.
2. JAJKA W GNIAZDKU
SKŁADNIKI: 300 g świeżego szpinaku; cebula dymka; ząbek czosnku; 50 g masła; sól i pieprz; szczypta mielonej gałki muszkatołowej; 4 jajka; 100 g tartego żółtego sera. WYKONANIE: szpinak opłucz i porozrywaj na mniejsze cząstki. Dymkę i czosnek posiekaj i podsmaż. Dodaj szpinak, dopraw. Przełóż do czterech foremek ( małych, okrągłych do zapiekania). Wbij jajko,posyp serem. Zapiekaj w 170 st.C do ścięcia białka.
3. JAJKA W GALARECIE
SKŁADNIKI: 6 jajek; 500 ml wody; 12 płatków lub łyżeczek żelatyny; 400 ml wywaru; 1 łyżka białego octu winnego; sól, pieprz; pęczek ziół (np. pietruszka, kolendra). WYKONANIE: do wywaru (warzywnego) wlej wodę, ocet, dopraw i podgotuj. Dodaj żelatynę, wystudź. Ugotowane jaja pokrój w plastry. Dno formy wyłóż ziołami, połóż jajka i zalej przygotowaną galaretą (ok. 2 cm.). Powtarzaj. Gdy galareta stężeje, pokrój w plastry.
4. JAJKA MARYNOWANE
SKŁADNIKI: 8 jajek; sól; 5 liści laurowych; czarny pieprz; czerwona cebula; 2 papryczki chili; 1/2 cytryny; 2 gałązki ziół. WYKONANIE: zagotuj 500 ml wody z solą, liśćmi laurowymi i pieprzem. Cebulę i chili (bez pestek) pokrój. Cytrynę pokrój w plasterki. W słoju ułóż ugotowane na twardo jajka, cebulę, chili, cytrynę i zioła. Zalej gorącą marynatą i pozostaw na 2 dni.
5. JAJKA W CIEŚCIE Z ŁOSOSIEM
5. SKŁADNIKI: 5 jajek; opakowanie ciasta francuskiego (250 g); 4 plastry łososia wędzonego. WYKONANIE: cztery ugotowane na twardo jajka obierz i każde owiń w plaster łososia. Ciasto rozwałkuj i pokrój na 4 płaty. Zawiń jajka z łososiem. Ułóż na blasze. Wierzch posmaruj rozmąconym żółtkiem. Piecz w 175 st.C ok. 30 min. (na złoty kolor). Podawaj z sosem czosnkowym lub chrzanowym.
6. PASTA JAJECZNA ZE SZCZYPIORKIEM
SKŁADNIKI: kilka ugotowanych na twardo jaj (6-8 szt.); 2-3 łyżki posiekanego szczypioru; dużą łyżę miękkiego masła; 1-2 łyżki majonezu; sól i pieprz do smaku. WYKONANIE: jajka obierz i posiekaj, wymieszaj ze szczypiorkiem, majonezem i masłem (ja osobiście robię tę pastę bez dodatku masła), dopraw do smaku. Można też dodać łyżeczkę ulubionej musztardy. Odstawiamy do lodówki. Podajemy z pieczywem. Pastę możemy przyrządzać na wiele innych sposobów, np.: z ulubionymi ziołami, startym żółtym serem, z pokrojonymi w kostkę korniszonami itp.
Dla naszych pociech możemy przygotować fikuśne grzybki lub psotne myszki.
7. GRZYBKI Z JAJKA
SKŁADNIKI: 6 jajek; 4 torebki czarnej herbaty; listki pietruszki. WYKONANIE: ugotowane na twardo jajka obierz i odetnij ok. 1/3 od szerszej strony jajka. W odrobinie wrzątku zaparz herbatę i na 10-15 min. włóż odcięte końcówki jaj. Gdy się zabarwią, odsącz i umieść na niobciętym końcu jajka. Ustaw na wyścielonym listkami pietruszki talerzyku.
8. PSOTNE MYSZKI Z JAJEK
SKŁADNIKI: 8 jajek; 16 goździków; 2 rzodkiewki; szczypiorek; małe chili; 4 liście sałaty. WYKONANIE: ugotowane jajka obierz i lekko podetnij wzdłuż (aby pewniej leżały). Z goździków zrób oczy (od węższej strony jajka), z plasterków rzodkiewek uszy, noski z końcówek małych chili a wąsy i ogonki ze szczypiorku. Ułóż na sałacie.
SMACZNEGO!
P.S. Wszystkim życzę błogosławionych, radosnych, zdrowych i smacznych Świąt Zmartwychwstania Pańskiego! Alleluja!