logo
Jan Maria Jackowski
Niezłomna Polka
Poniedziałek, 30 czerwca 2014

W piątek odbył się w Pruszkowie pogrzeb zmarłej 21 czerwca śp. prof. Anny Pawełczyńskiej (1922-2014). Odeszła, żegnana modlitwą i dobrym słowem przez licznie zgromadzonych krewnych, przyjaciół i sympatyków, wybitna socjolog kultury i niezłomna Polka. Osoba o niezwykłej dobroci i cieple.

Życiorys Anny Pawełczyńskiej to najnowsza historia Polski w pigułce. Urodziła się w Pruszkowie 29 kwietnia 1922 r., wychowała w tym podwarszawski mieście. W 1940 r. została członkiem ZWZ, a następnie AK. W 1941 r. podjęła studia prawnicze na podziemnym Uniwersytecie Warszawskim, rok później została aresztowana i osadzona na Pawiaku. Działalność konspiracyjną kontynuowała jako więźniarka w obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau o numerze 44 764, a następnie w obozie koncentracyjnym we Flossenbürgu w Niemczech. W kwietniu 1945 r. uciekła z transportu więźniów. Od maja uczestniczyła w pracach Komitetu Pomocy Wracającym do Kraju w Koenigstein pod Dreznem.

W połowie 1945 r. zdecydowała się na powrót do Polski. Rozpoczęła studia socjologiczne na UW u prof. Stanisława Ossowskiego i Jana Bystronia. Doktorat uzyskała w 1960 r., habilitację w 1966 roku. Jest autorką bądź współautorką 25 książek i opracowań oraz licznych artykułów naukowych. Należy do grona osób o pięknej karcie opozycyjnej w czasach PRL. Od 1955 r. była członkiem Klubu Krzywego Koła, w 1976 r. sygnatariuszem listu otwartego przeciwko wpisaniu przyjaźni z ZSRS do konstytucji PRL, a od końca lat 70. animatorem konwersatorium Doświadczenie i Przyszłość. W 1980 r. wspólnie z Anną Sucheni-Grabowską i Zofią Skórzyńską była współzałożycielem sekcji oświaty i nauki NSZZ „Solidarność”.

W III RP była nadal niezwykle twórcza i aktywna, choć przeszła już na emeryturę. W 2004 r. wydała bardzo ważną książkę „Głowy hydry”, w której zawarła bardzo celną diagnozę III RP. Stwierdziła w niej, że Polsce zagraża nowy rodzaj totalitaryzmu wymierzonego w tradycję oraz rodzinę. Opisała zagrożenia wynikające z lewicowego liberalizmu, politycznej poprawności i swoiście rozumianej tolerancji, które mogą stanowić nowego rodzaju totalitaryzm. Należała do krytyków Okrągłego Stołu, odrzucała ideę grubej kreski, wykazała, że hasło tolerancji posłużyło do neutralizacji dekomunizacji, a nadwiślański partyjno-mafijny kapitalizm jest oderwany od fundamentów moralnych.

W jednym z ostatnich wywiadów sprzed kilku miesięcy mówiła: „Komunizm sowiecki i sowiecki marksizm-leninizm, który desantem usadowił się w Polsce, przeszedł drogę na Zachód, w jakimś stopniu personalną, a w jakimś ideologiczną. I tam przekształcił się w coś, co nazywa się ślicznie »lewicą liberalną«. To coś nie dokonuje już jawnych zbrodni, chociaż dopuszcza niejawne, ale jest logiczną kontynuacją sowieckiego komunizmu. Dla mnie to nowy totalitaryzm”.

Miałem zaszczyt znać Panią Profesor. Łączyły mnie z nią więzy pokrewieństwa (nasze babki pochodziły z rodziny Czarkowskich), wspólnota poglądów oraz miłość do Kresów, z których wywodziła się jej rodzina ze strony matki i moja ze strony ojca. Była osobą, która łączyła dwa światy: piastowski (po ojcu wywodzącym się z centralnej Polski) i jagielloński (po matce urodzonej i wychowanej na Podolu). Anna Pawełczyńska była autorką m.in. dwóch wspaniałych książek-wspomnień: „Koniec kresowego świata” i „Koni żal”, dedykowanych wygnańcom z rubieży I Rzeczypospolitej w wyniku tragicznych wydarzeń XX wieku, w których opisywała barwny i nieistniejący już świat Polaków żyjących od wieków na Podolu, Ukrainie i  Wołyniu.

Odeszła Polka niezłomna z pokolenia kolumbowego, dzięki któremu Polska może być Polską.

Aktualizacja Poniedziałek, 30 czerwca 2014

NaszDziennik.pl



Pozostałe felietony:
Sobota, 27 grudnia 2014
Sobota, 20 grudnia 2014
Sobota, 13 grudnia 2014
Sobota, 29 listopada 2014
Sobota, 22 listopada 2014
Sobota, 25 października 2014
Sobota, 18 października 2014
Sobota, 11 października 2014
Sobota, 4 października 2014
Sobota, 27 września 2014
Sobota, 20 września 2014
Sobota, 13 września 2014
Sobota, 6 września 2014
Sobota, 23 sierpnia 2014
Sobota, 16 sierpnia 2014
Sobota, 9 sierpnia 2014
Sobota, 2 sierpnia 2014
Sobota, 26 lipca 2014
Sobota, 19 lipca 2014
Sobota, 12 lipca 2014
Sobota, 21 czerwca 2014
Sobota, 14 czerwca 2014
Sobota, 7 czerwca 2014
Sobota, 24 maja 2014
Sobota, 17 maja 2014
Sobota, 26 kwietnia 2014
Sobota, 19 kwietnia 2014
Sobota, 12 kwietnia 2014
Sobota, 5 kwietnia 2014
Sobota, 29 marca 2014
Sobota, 1 marca 2014
Sobota, 15 lutego 2014
Sobota, 18 stycznia 2014
Sobota, 11 stycznia 2014
Sobota, 4 stycznia 2014
Sobota, 21 grudnia 2013
Sobota, 14 grudnia 2013
Sobota, 23 listopada 2013
Sobota, 16 listopada 2013
Sobota, 2 listopada 2013
Sobota, 19 października 2013
Sobota, 12 października 2013
Sobota, 28 września 2013
Sobota, 21 września 2013
Sobota, 14 września 2013